به گزارش آهنیفو؛ تحریم‌ها فرصتی برای جهش دانش‌محور در صنایع استراتژیک ایران هستند، با تکیه بر دانشگاه‌ها، فناوری‌های نوین و اکوسیستم استارتاپی، می‌توان تحولاتی ساختاری در صنایع نساجی و فولاد ایجاد کرد. ایجاد رشته‌هایی همچون مهندسی نساجی هوشمند و متالورژی دیجیتال در دانشگاه‌های برجسته (صنعتی شریف، امیرکبیر)، توسعه دوره‌های مشترک با دانشگاه‌های تراز اول جهانی ( MIT و RWTH آلمان) در حوزه‌های نانوفناوری نساجی و فولاد سبز، راه‌اندازی شتاب‌دهنده‌های مختلف برای تجاری‌سازی تحقیقات دانشگاهی از موارد پیشنهادی برای شکوفایی اقتصادی در زمان تحریم در دو صنعت نساجی و فولاد است.

ناوری‌های نوین همچون هوش مصنوعی و اینترنت اشیا با بهینه‌سازی الگوی تولید و کاهش ضایعات، تحولی در زنجیره ارزش این صنایع ایجاد کرده‌اند، به‌عنوان نمونه سیستم‌های دیجیتال نوین در فولاد، شبیه‌سازی فرایندهای ذوب را ممکن ساخته یا ربات‌های خودران در انبارداری، دقت عملیاتی را افزایش می‌دهند، تحقیقات پیشرفته در حوزه مواد، از تولید پارچه‌های نانویی ضدباکتری تا فولادهای گرافنی مقاوم به خوردگی، در پژوهشگاه‌هایی همچون پلیمر ایران و دانشگاه صنعتی اصفهان در حال پیگیری است، در حالی که اکوسیستم نوآوری باز با برگزاری چالش‌های صنعتی و سکوهای اشتراک دانش، همکاری بین‌المللی را تسهیل می‌کند.

دیپلماسی فناورانه با صادرات خدمات مهندسی به کشورهایی همچون عراق و آفریقا و مشارکت در پروژه‌های اروپایی همچون Horizon Europe، بازارهای جدیدی می‌گشاید. نظام آموزش مهارتی نیز با آزمایشگاه‌های زنده مجهز به واقعیت افزوده و دوره‌های MOOC دانشگاه شریف، نیروی کار را همسو با فناوری‌های روز تربیت می‌کند. زیرساخت‌های دیجیتال حاکمیتی همچون سکوهای هوش مصنوعی برای پیش‌بینی قیمت‌های جهانی و سیستم‌های بلاک‌چینی برای رهگیری مواد اولیه، شفافیت و کارایی را افزایش می‌دهند. شکاف دانشی و تحریم فناوری چالش‌هایی جدی هستند که با طرح‌های بورسیه هدفمند و شبکه ملی مهندسی معکوس قابل مدیریت هستند.

داستان یک استارتاپ ایرانی در عرصه الکترونیک صنعتی

محسن حجت‌پور، مدیرعامل شرکت فناور ایرانی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا گفت: محصولات فناور تولیدی شامل دستگاه‌های اندازه‌گیری دمای کوره‌های فولاد (از ۲۰۰- تا ۱۲۷۰ درجه سانتی‌گراد)، سنسورهای ضخامت نخ در صنعت نساجی و سیستم‌های نظارت بر حجم ذخیره سیلوها در صنایع شیلات و کشاورزی است.

وی افزود: این دستگاه‌ها که با دقت بالا و قابلیت ثبت داده‌های بی‌درنگ طراحی شده‌ اند، به بهبود کیفیت تولید و کاهش ضایعات کمک می‌کنند، به‌عنوان نمونه دیتالاگرهای تولیدی این شرکت فناور می‌توانند هر ۲۰۰ میلی‌ثانیه دمای نقاط مختلف یک کوره فولادسازی را ثبت کرده و اطلاعات را به‌صورت نمودار ارائه دهند. این امر به مهندسان کمک می‌کند تا فرایند کوره را بهینه‌سازی کرده و مصرف انرژی را کاهش دهند.

مدیرعامل شرکت فناور درباره شکل‌گیری ایده نخستین تأسیس شرکت فناور گفت: شرکت در مسابقات دانشجویی رباتیک در زمان دانشجویی با همکاری گروهی و کسب رتبه‌های برتر پایه‌های علاقه به الکترونیک و نوآوری را شکل داد، پس از فارغ التحصیلی و چندین سال کار در شرکت‌های صنعتی به‌عنوان کارشناس موجب شد تا با همکاری دوستان و با استفاده از تجربه‌های آن‌ها شرکت فناور تأسیس کنیم که محصولات کاربردی برای صنعت تولید کرده و به بازار ارائه دهیم.

حجت‌پور خاطرنشان کرد: همچون دیگر استارتاپ‌های فناوری، با مشکلاتی همچون کمبود منابع مالی، دشواری‌های صدورگمرکی و نبود حمایت‌های کافی برای معرفی محصولات به بازارهای جهانی روبه‌رو هستیم با این وجود توانسته‌ایم محصولاتی بسازیم که حتی در بعضی موارد نیازهای صنایع داخلی را بهتر از واردات پاسخگو باشند، اما برای توسعه و صادرات به حمایت‌های دولت، شبکه‌سازی با صنایع و تسهیلات بانکی نیازمندیم.

وی بیان کرد: در حال حاضر روی طراحی سنسورهای هوشمند برای سیلوهای هوشمند و سیستم‌های کنترل کیفی فیبرنوری کار می‌کنیم، هدف بلندمدت ما، ورود به بازارهای منطقه‌ای و جهانی است و با فراهم شدن زیرساخت‌های لازم برای معرفی محصولات می‌توانیم رقیبی قدرتمند برای شرکت‌های خارجی باشیم، برای این مهم نیازمند تقویت ارتباط بین دانشگاه‌ها و صنعت هستیم و از دانشجویان و محققان دعوت می‌شود تا با مشارکت در پروژه‌های کاربردی، به توسعه فناوری‌های بومی کمک کنند، همچنین همکاری با شرکت‌های فولاد و نساجی می‌تواند به بهبود کیفیت محصولات کمک کند.

به گزارش ایمنا، عبور از تحریم‌ها مستلزم هم‌گرایی سه جانبه دانشگاه، صنعت و حاکمیت است تا با سرمایه‌گذاری ۴ درصدی سالانه در پژوهش و توسعه، ایران به قطب فناوری‌های پیشرفته صنعتی در منطقه تبدیل شود، عبور از تحریم در صنایع نساجی و فولاد نیازمند تحولی پارادایمی از «اقتصاد منبع محور» به «اقتصاد دانش‌بنیان» است. با سرمایه‌گذاری سالانه ۴ درصد از درآمد صنایع در بخش تحقیق و پژوهش، ایجاد ۵۰ آزمایشگاه ملی تا ۱۴۰۵ و تربیت نسل جدیدی از مهندسان فناور، ایران می‌تواند به قطب فناوری‌های پیشرفته صنعتی در غرب آسیا تبدیل شود، این مسیر تنها با هم‌گرایی سه گانه «دانشگاه-صنعت-حاکمیت» ممکن خواهد بود.

انتهای پیام/ م